Bolesna rocznica – 80-ta rocznica rozbicia ruchu oporu w Żychlinie

W dn. 6-7 lutego br., w 80. rocznicę rozbicia ruchu oporu w Żychlinie Towarzystwo Miłośników Historii Żychlina i Urząd Gminy w Żychlinie chcąc publicznie uczcić ofiary terroru hitlerowskiego w Żychlinie w 1942 roku, przygotowali cykl działań.

W niedzielę 6 lutego o godz. 18:00 w kościele parafialnym w Żychlinie odbyła się msza św. w intencji Zofii i Mariana Nowickich oraz zamordowanych i zmarłych członków ruchu oporu w Żychlinie. Podczas mszy prezes TMHŻ Anna Wrzesińska przypomniała wydarzenia sprzed lat i zachęciła do pielęgnowania pamięci narodowej, także regionalnej.

Następnie córka Mariana Nowickiego – dr Marianna Rybicka dokonała odsłonięcia pamiątkowej tablicy dedykowanej zamordowanym przywódcom ruchu oporu: Marianowi Nowickiemu, Feliksowi Sośnie, Zbigniewowi Szymańskiemu i członkom ruchu oporu w Żychlinie, a ks. Wiesław Frelek jej poświęcenia. Obecni na mszy św. mogli dokonać wpisu do księgi pamiątkowej.

W poniedziałek 7 lutego o godz. 14:00 w sali konferencyjnej Gminy Żychlin odbyła się sesja historyczno-naukowa prezentująca ruch oporu przeciw Niemcom podczas II wojny światowej i okupacji na terenie powiatu kutnowskiego ze szczególnym uwzględnieniem Żychlina. Przybyłych uczestników z Płocka, Kutna, Gąbina, Oporowa i z Żychlina powitali: prezes Anna Wrzesińska i burmistrz Grzegorz Ambroziak.

Na sesję przybyli także przedstawiciele samorządu Żychlina: Przewodnicząca Rady Elżbieta Sikora, radni: Agnieszka Sidwa, Ewa Wypych i Zbigniew Wypych oraz Edyta Ledzion. Instytucje i stowarzyszenia Żychlina reprezentowali: ŻDK – Renata Dziuba, OSP – Zdzisław Przygórski, Zespół Szkół – Małgorzata Urbańska, MOS – Ewa Rutkowska, M-GBP – Ewa Andrzejewska, Grupa Operacyjna „Bzura 39” – Ryszard Zimny, Stowarzyszenie Dzieci Wojny – Józef Staszewski, przybyli też członkowie TMHŻ i PZERiI oraz przedstawiciele młodzieży szkół ponadpodstawowych. Organizacje spoza Żychlina reprezentowali: Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej – Barbara Łuczak i Elżbieta Żółtowska, Stowarzyszenie Razem Możemy Więcej z Gąbina – Elżbieta Młodziejewska i Monika Ignaczak, Muzeum w Oporowie – Anna Majewska-Rau, Liga Kobiet Polskich w Płocku – Małgorzata Rybicka. Nowego Łowiczanina reprezentowała Dorota Grąbczewska.

Ze względu na rygory pandemii ilość uczestników sesji była ograniczona. Sesja była nagrywana i będzie udostępniona na stronie gminy.

Aby wprowadzić uczestników sesji w nastrój tamtych lat członkowie TMHŻ: Leszek Łopata i Ryszard Zimny zaśpiewali pieśni: „Ostatnie odznaczenie”, „Dziś do ciebie przyjść nie mogę” i „Kwiaty polskie”.

Referat wprowadzający wygłosił dr Jacek Saramonowicz z Kutnowskiego Towarzystwa Historycznego. Działalność konspiracyjną w Żychlinie przedstawiła Anna Wrzesińska, zaś Maria Rybicka przybliżyła postać swego Ojca, zakatowanego przez Niemców w Kutnie 6 lutego 1942 roku. Otrzymała z rąk młodzieży biało-czerwoną wiązankę i dwa znicze z prośbą, by złożyła je następnego dnia na grobie Mariana Nowickiego i Zbigniewa Szymańskiego w Płocku.

W dyskusji głos zabrał Józef Staszewski, który znał Mariana Nowickiego i który uczestniczył podczas jego przysięgi harcerskiej oraz Jerzy Werwiński, który był aresztowany przez Niemców i przez dwa tygodnie przebywał w kutnowskim więzieniu, w którym zakatowano przywódców żychlińskiego podziemia. Poeta Wiesław Włodarczyk napisał z okazji sesji wiersz pt. „Chwała naszym bohaterom”, który został odczytany przez Jacka Sylwestrowicza.

Dla upamiętnienia tragicznych wydarzeń 1942 roku członkinie TMHŻ przygotowały dwie publikacje książkowe, które otrzymali uczestnicy sesji: Marianna Rybicka wspomnieniową pt. „Szlakiem wysiedleń z terenu Żychlina 21-23.04.1940 rok” i Anna Wrzesińska próbę monografii pt. „Ruch oporu w Żychlinie. W 80 rocznice rozbicia”. Uczestnicy sesji mogli też obejrzeć mini-wystawkę zdjęć, kopie niemieckich wyroków oraz publikację z niesławnym „Albumem gestapowca Szmidta”. 

Do sprawnego przebiegu sesji przyczynili się też nas młodzieżowi sympatycy: Ola i Marcin Jagniątkowscy, Kacper Stępniak oraz Jacek Sylwestrowicz.

Organizując działania mające na celu upamiętnienie działaczy żychlińskiego konspiracyjnego ruchu oporu i ich walkę kierowaliśmy się przesłaniem, że do nas, współczesnych, należy oddanie czci członkom konspiracyjnego ruchu oporu, którzy walczyli o niepodległą Polskę, a przede wszystkim zapisanie ich historii, by nie uleciały w niepamięć.

Prezes Towarzystwa Miłośników Historii Żychlina

Anna Maria Wrzesińska

• 

• 

• 

• 

• 

•